စာဖတ္သူ သင့္အတြက္ တစ္စံုတစ္ခု အက်ိဳးရွိသြားတယ္ဆိုရင္ ေရးသားရက်ိဳးနပ္ပါျပီ။
dr.agaglay@gmail.com

10 June 2011

ကိုယ္ကာယလႈပ္ရွားျခင္းသည္ ဦးေႏွာက္အတြက္ ေဆးတစ္မ်ဳိးျဖစ္




ကိုယ္လက္လႈပ္ရွား ေလ့က်င့္ခန္းမ်ားသည္ ႏွလံုး၊ အ႐ိုးႂကြက္သားမ်ား၏ က်န္းမာေရးအတြက္ အေထာက္အကူ ျပဳႏိုင္ေၾကာင္း သိရွိခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ ယခုအခါ အားကစား ျပဳလုပ္ျခင္းသည္ ဦးေႏွာက္ဆဲလ္မ်ား၏ လုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ားကိုပါ တိုးတက္ေကာင္းမြန္ေစႏိုင္ေၾကာင္း သုေတသနျပဳ ေလ့လာ ေတြ႕ရေနၿပီ ျဖစ္သည္။ အဓိက အေၾကာင္းရင္းတစ္ခ်က္မွာ BDNF ဟုေခၚဆိုသည့္ ဦးေႏွာက္ႏွင့္ဆိုင္ေသာ ပ႐ိုတင္းတစ္မ်ဳိးေၾကာင့္ပင္ ျဖစ္သည္ဟု အေမရိကန္ အားကစား က်န္းမာေရးေကာလိပ္မွ ပါရဂူတစ္ဦးျဖစ္သူ Terry Eckmann က ေျပာၾကားသြားသည္။ ၎ပ႐ိုတင္းသည္ ဦးေႏွာက္အတြင္းပိုင္း hippocampus ဟုေခၚသည့္ ေနရာရွိ ဦးေႏွာက္ဆဲလ္မ်ား ဖြံ႕ၿဖိဳးႀကီးထြားမႈႏွင့္ အာ႐ံုေၾကာဆဲလ္ (neurons) မ်ားၾကား သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား သယ္ေဆာင္မႈကို အေထာက္အကူ ျပဳေပးေသာ ပ႐ိုတင္းပင္ ျဖစ္သည္။ အားကစားလႈပ္ရွားျခင္းေၾကာင့္ BDNF ပမာဏ မ်ားျပားလာၿပီး ဦးေႏွာက္၏ စြမ္းေဆာင္ရည္လည္း သာမန္အခ်ိန္ထက္ ပိုမိုျမင့္မားလာေပသည္။

ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ လုပ္လိုက္ျခင္းေၾကာင့္ အာ႐ံုေၾကာဆဲလ္မ်ား အတြင္းရွိ dendrites ဟုေခၚသည့့္ အာ႐ံုေၾကာမွ်င္မ်ားကို ပိုမို သန္စြမ္းေစသည္ဟုလည္း သူက ထပ္မံေျပာထားပါသည္။ dendrites အမွ်င္မ်ားသည္ အာ႐ံုေၾကာ ဆဲလ္မ်ားအၾကား လႈံ႕ေဆာ္မႈ လွ်ပ္စစ္လိႈင္းမ်ားကို သယ္ေဆာင္ေပးေသာ အကိုင္းအခက္ အလက္မ်ားပင္ ျဖစ္သည္။ လတ္တေလာ ေလ့လာမႈ စစ္တမ္းမ်ားအရ ကိုယ္ကာယ ေလ့က်င့္ခန္း မ်ားမ်ားျပဳလုပ္ေသာ ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ စူးစိုက္မႈအား ေကာင္း႐ံုမွ်မက သင္ယူႏိုင္မႈ စြမ္းရည္မ်ားလည္း တိုးတက္လာေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရပါသည္။ ထို႔ျပင္ ေလ့က်င့္ခန္း လိုက္စားမႈသည္ သက္ႀကီးရြယ္အို မ်ားတြင္ ေတြ႕ရေလ့ရွိေသာ မွတ္ဉာဏ္ ခ်ဳိ႕ယြင္းသည့္ အယ္လဇိုင္းမား ေရာဂါကိုလည္း ကာကြယ္ေပးေၾကာင္း အတည္ျပဳထားပါသည္။ “ကိုယ္ကာယ လႈပ္ရွားမႈ ေလ့က်င့္ခန္းေတြဟာ ဦးေႏွာက္ကိုသာမက ေဟာမုန္းေတြနဲ႔ ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ ေန႔စဥ္ တာဝန္ေတြကိုလည္း ဟန္ခ်က္ညီေအာင္ ထိန္းညႇိေပးပါတယ္။ အားကစား ေလ့က်င့္ခန္းဆိုတာ ေဆးတစ္မ်ဳိးပါပဲ။ ေရာဂါကလည္း ကာကြယ္ေပးႏိုင္တယ္။ ကုသမႈ အေနနဲ႔လည္း အသံုးဝင္ပါတယ္”ဟု Eckmann က ထပ္မံ ေျပာၾကား သြားပါသည္။